Diş Teli Tedavisinde Ağrı veya Acı
Tel tedavisi öncesi muayene sırasında en sık merak edilen konulardan biri, Diş teli tedavisinde ağrı veya acı düzeyidir. Tel tedavisi veya diğer ortodontik tedaviler ağrı veya acı ile bağdaşlaştırılan tedaviler değildir. Ağrısız ve kanamasız olarak bilinen ortodontik tedavi öncesi gelen bu soruların en büyük sebebi daha önceden tel taktırmış hastaların anlattığı abartılı korku hikayeleridir. Genellikle az sayıda olumsuz tecrübe yaşayan hastalar hikayelerini çok daha şiddetli ve etkili anlatırken, büyük çoğunluğu oluşturan ve şikayeti olmayan hastalar memnuniyetlerini çok fazla anlatmaz. Peki ortodontik tedavide yaşanabilecek ağrı ve acının kaynağı nedir?
Klinik seanslarda ağrı veya acı yoktur
Ortodontik tedavi başlangıcı oldukça kolay ve hızlı bir seanstır. Diş minesi üzerine diş renginde dolgu malzemesi kullanılarak braketler yapıştırılır. Tel takımı esnasında; dişlerin yıkanması, kurutulması, yapıştırıcı ajanların sürülmesi, braketlerin konumlandırılması ve ışıklanması işlemleri gerçekleşir. Hepsi sağlam mine üzerinde gerçekleştiğinden ağrısız işlemlerdir. İşlem öncesi dişler uyuşturulmaz, herhangi bir kanama olmaz, ağrı veya acı hissedilmez. Ara seanslar ve tellerin çıkarılması aşamasında da genellikle ağrı acı yaşanmaz.
Diş Teli Tedavisinde İlk Haftalarda Acı Durumu
Ortodontik tedavi ile dişlere kuvvet uygulanır. İlk defa kuvvet uygulamaya başladıktan 6 saat sonra dişlerde ortodontik hareket başlar. Ortodontik hareketin başlaması ile beraber tedavinin ilk haftasında dişlerin köklerinde sızlama hissedilebilir. Bu sızlama genellikle 4-5 gün içerisinde kendiliğinden geçer. Ağrının olmaması veya geçmesi diş hareketinin durduğunu göstermez, diş köklerindeki baskılar dengelenmiştir ve ağrı hissedilmeyen bir denge durumu oluşmuştur. Diş telleri genellikle 4-6 hafta boyunca, şeffaf plaklar 7-14 gün boyunca dişlere kuvvet uygulamaya devam eder. Bu sürede dişler düzelmeye devam eder.
Bir sonraki seansta diş telleri değiştiğinde, tekrar kuvvet artışı gerçekleşir. Dişler zaten hareket halinde olduğundan ara seanslardan sonra ağrı oluşması beklenmez. En çok ağrı hissedilen dönem tellerin takıldığı ve diş hareketinin ilk defa gerçekleştiği ilk hafta gerçekleşir. Ağrıyı etkileyen faktörler; dişlerdeki çapraşık miktarı, kişinin ağrı eşiği, kullanılan telin kalınlığı ve telin bağlanma yöntemidir. Genellikle alt dişlerde üst dişlere göre daha fazla ağrı görülür. Bunun sebebi alt diş köklerini saran alt çene kemiğinin çok daha sıkı bir yapıya sahip olmasıdır.
Diş Teli Tedavisinde Ağrı Kesici Kullanımı
Ortodontik tedavi başlangıcının ilk haftasında hastalara ağrı oluşabileceği bilgisi verilir. Önlem olarak en basit ağrı kesiciler önerilmektedir. Parasetamol içeren, piyasada parol veya minoset gibi ticari isimlerle bilinen ağrı kesiciler yeterli olmaktadır. Daha ağır non-steroid anti inflamatuar ilaçlar ise diş hareketini yavaşlatabileceğinden genellikle önerilmez.
Diş Teli Tedavisinde Diğer Ağrı ve Sızı Olasılıkları
Tellerin söküm aşamasında braketleri dişten ayıran özel pensler kullanılır. Söküm pensleri sayesinde çok az kuvvetle teller çıkarılırken genellikle hastalar telin çıktığını bile anlamaz. Braketlerin çıkmasını takiben dişte yapışkan artıklarının temizlenmesi gerekir. Hava veya su soğutması ile temizlenen dişlerde halihazırda hassasiyet problemleri bulunuyorsa bu işlemde de sızı hissedilmesi beklenir. Normal sağlıklı dişte ise hiç ağrı hissedilmez. Hassasiyet problemlerinin kaynağı; dişeti çekilmesi, mine çatlakları ve çürükler olabildiğinden bu problemlerin tedavi edilmesi önerilir...